Om 18.20 vanavond is de herfstequinox. Equinox betekent ‘gelijke nacht’. Vandaag gaat de zon precies in het oosten op en in het westen weer onder. Dag en nacht duren vandaag bijna even lang. Daarmee is de astronomische herfst begonnen en start voor ons ook het nieuwe sterrenkijkseizoen weer! Een mooi moment om even terug te kijken op het afgelopen seizoen en vooruit te blikken op de highlights voor komend jaar.
Terugblik: kijkavonden en privé-excursies
Het vorige seizoen begon met een hele leuke vraag voor een privékijkavond van een groep rappers: de ASTIRoids. Met zo’n naam moet je natuurlijk wel een avond sterrenkijken! Dat deden we op een hele mooie donkere locatie in Dark Sky Park Lauwersmeer. We begonnen met een nachtwandeling en namen de groep daarna mee op een reis vol verhalen langs de betoverende sterrenhemel. Het was een heerlijke aftrap van het sterrenkijkseizoen!
Privéavonden doen we vaker, bijvoorbeeld als een romantische verrassing, om te leren beter met je eigen telescoop om te gaan of omdat iemand heel graag iets bijzonders wil zien. Zo hadden we dit jaar onder andere een prachtige kijkavond op Wieringen en een heel bijzondere avond op de zeedijk bij Marrum. De 95-jarige mevrouw Elzinga wilde dolgraag eens door een echte telescoop kijken. Haar zoons gaven haar voor haar verjaardag een kijkavond cadeau. Ze genoot zichtbaar van de prachtige sterrenhemel!
Eten met planeten
Andere avonden die we bij helder weer altijd afsluiten met sterrenkijken organiseren we in samenwerking met Het Lage Noorden in Marrum: Eten met planeten! Een fantastisch leuke, inspirerende en vooral ook donkere plek, waar we heerlijk eten combineren met sterrenkijken. De gerechten zijn altijd even lekker en de sterrenhemel is er prachtig! Ook zin om een keer aan te schuiven? De data voor de komende avonden vind je in de agenda!
Cursus: Sterrenkijken voor iedereen
In januari gaven we voor het eerst een cursus: Sterrenkijken voor iedereen! Deze basiscursus sterrenkijken gaven we bij Podium Pingjum in het gelijknamige dorp. Een donkere locatie, maar ook dichtbij de Afsluitdijk, zodat ook mensen uit Noord-Holland gemakkelijk aan konden schuiven. De deelnemers leerden over de sterrenhemel in de verschillende seizoenen en over het gebruik van een planisfeer. Het ging over sterren, sterrenbeelden, planeten en zelfs het noorderlicht kwam nog even voorbij! Ben je nieuwsgierig geworden? Meld je hier aan voor de interesselijst voor de volgende editie!
Zonsverduistering
Op 29 maart was er in Nederland een gedeeltelijke zonsverduistering zichtbaar. Daarvoor organiseerden we (wederom in samenwerking met Het Lage Noorden) een zonsverduisteringslunch. Er waren Waddenskyboekjes met vragen op opdrachten voor de kinderen en natuurlijk kreeg iedereen een eclipsbril om veilig mee naar de zon te kijken.
Nieuwe telescopen
Een Hα-telescoop is een zonnetelescoop waarmee je zelf naar de zon, de zonnevlammen, vlekken en protuberansen kunt kijken. De zonsverduistering was een uitstekende gelegenheid om het Waddensky-wagenpark uit te breiden met deze kijker. Ook kwam er een zogenaamde smarttelescoop bij: de Dwarf 3. Met deze telescoop kun je prachtige foto’s maken van deepsky-objecten, maar je kunt er ook de zon en maan mee fotograferen!
Maansverduistering
Met de Dwarf hebben we de maansverduistering van 7 september vastgelegd. Met een groepje geïnteresseerden stonden we die avond klaar om de al verduisterde maan op te zien komen. Dat was even een uitdaging, omdat er ook wat bewolking in de lucht zat, maar het werd een hele leuke avond die spontaan veranderde in een kijkavond/starparty voor iedereen die geïnteresseerd was!
Vaartochten
Extra bijzonder waren dit jaar ook weer de vallende-sterrenvaartochten aan boord van de Willem Jacob tijdens de bekende vallende sterren van de Perseïdenzwerm in augustus. Deze tochten vertrokken dit jaar vanaf de eilanden Vlieland, Terschelling en Ameland. Stel je voor: eerst heerlijk zeilen over het wad. Het wordt steeds donkerder en boven je ontvouwt zich een sterrenhemel zoals je die in Nederland nog nooit eerder gezien hebt, inclusief de lichtende band van de Melkweg. Gedurende de avond tel je de vallende sterren van de Perseïdenzwerm en heb je even zin in iets anders? Dan is de kan groot dat er rondom het schip zeevonk te ontdekken is. Een magische avond!
Midzomeravond
Die magie houden we graag een beetje vast. Nieuw dit jaar was daarom een midzomeravond onder de sterren. Op 21 juni, de langste dag van het jaar, wachten we bij een groot kampvuur totdat de eerste sterren verschenen. Bij die sterren vertelden we verhalen uit verschillende culturen. Ken jij het verhaal van de berenhoeder Arcturus of de legende van de zwaan? Met gitaarmuziek en de warme gastvrijheid van Het Lage Noorden werd het een hele bijzondere avond.
Team Waddensky
Team Waddensky is het afgelopen seizoen uitgebreid met Marije! Net als Koen is Marije al sinds ze klein was gefascineerd door de sterrenhemel. Waar Koen veel weet van de sterren zelf, weet Marije van alles over van de mythes en legenden die aan de nachtelijke hemel terug te vinden zijn. Zo vullen we elkaar perfect aan.
Mooie verschijnselen waar we zelf heel blij van werden
Ieder jaar hebben we een lijstje met dingen die we zelf graag willen zien. Bovenaan staat steevast: het noorderlicht! In 2024 liet het zich spectaculair zien in mei, augustus en oktober. Die herfst zagen we voor het eerst met het blote oog de kleuren. Wat een geweldige ervaring! In 2025 wisten we het ook een paar keer (fotografisch) vast te leggen.
De herfst van vorig jaar bracht nog een heel leuk verschijnsel met zich mee: Komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS). We zagen de komeet op de dijk bij Harlingen en later die week af en toe nog een keer tussen de wolken door. Ook lichtende nachtwolken, een maanhalo, een zonnezuil, vallende sterren en verschillende mooie samenstanden konden we van ons lijstje afstrepen.
Sterrengids 2026
Achter de schermen werkte Koen dit jaar aan een ander uitdagend en spannend project. Al een aantal jaar maakt hij de kaarten voor het jaarboek van Govert Schilling en publiceert hij zoekkaartjes op de socials. Dit jaar kwam daar het cartografisch tekenwerk voor de Sterrengids van 2026 bij. Het begon met een ontmoeting in de bibliotheek van Sonnenborgh in Utrecht en eindigde met een prachtige publicatie.
Het nieuwe seizoen
We zijn ontzettend benieuwd naar alle mooie ervaringen die het nieuwe sterrenkijkseizoen ons gaat bieden! Een aantal activiteiten, waaronder het Dark Sky Weekend op Terschelling en Eten met Planeten, staan al in onze agenda. Aan het begin van 2026 zal ook onze cursus weer worden aangeboden. We zien je graag bij één (of meer) van die gelegenheden! Meer weten? Neem gerust contact op!